W CIĄGU WIEKÓW

W ciągu wieków ludzie zastanawiali się, jak to jest, że oni i ich kultura (technologia w najszerszym sen­sie) wyrastają ponad przyrodę, co właściwie czyni ich ludźmi, a nie tylko zwierzętami. Dla Greków podsta­wową cechą ludzką była zdolność do ustanawiania ła­du społecznego i politycznego, ucieleśnianego przi państwo-miasto: ludzie w pełni swojego rozwoju mo­gli uzgadniać zbiorowe cele, […]

WOBEC ŚWIATA NATURY

Dzisiaj komputer stale grozi nam wyrwaniem się z ciasnego pola ludzkich spraw (pomiary naukowe oraz rachunko­wość handlowa), które zostało mu wyznaczone, by za­miast tego przyczyniać się do generalnego przedefinio- wania niektórych podstawowych relacji: nauki wobec technologii, wiedzy wobec władzy technicznej i, w sen­sie najszerszym, ludzkości wobec świata natury. Ten proces przedefiniowywania nie jest nowy. Tech­nologia […]

MASZYNY ENERGETYCZNE

Maszyny energetyczne nie są już dłużej samodzielnymi urządzeniami podległymi je­dynie bezpośredniej kontroli człowieka; teraz muszą się poddać hegemonii komputera, który koordynuje ich działanie. Jako rachujący silnik, maszyna, która kontroluje maszyny, komputer zajmuje specjalne miejsce w na szym pejzażu kulturowym. Jest to technologia, która bardziej niż jakakolwiek inna definiuje nasze czasy. Nasze pokolenie udoskonaliło komputer, jesteśmy […]

STEROWANIE I KONTROLA

Technologia „sterowania i kontroli’’, jak zręcznie ją nazwał Norbert Wiener, niewiele jest war­ta bez czegoś, co można kontrolować (na ogół innych maszyn wykonujących prace). Dla przykładu, jądrem amerykańskiego wahadłowca kosmicznego są kompu­tery, które kontrolują niemal każdą fazę jego działa­nia. Ale jeśli potężne silniki rakietowe nie dostarcząoczekiwanej siły ciągu, nie ma dla komputerów żad­nego zadania do […]

KOMPUTER JAKO TECHNOLOGIA DEFINIUJĄCA

Maszyna parowa, silnik spalino­wy, a obecnie reaktor jądrowy nie zastąpią robotniko­wi zwykłego wózka, którym wciągnie ciężki ładunek na niskie schody. Nadal wykorzystujemy umiejętności i odkrycia (ogień, rolnictwo, górnictwo) mające tysiąc­letnią tradycję; elektronika nie jest technologią naj­ważniejszą z perspektywy przeżycia gatunku lub stop­nia naszej zamożności. W tym sensie nigdy nie dorów­na neolitycznemu wynalazkowi uprawy roli. Zależy­my […]

NAUKOWIEC LUB FILOZOF

Naukowiec lub filozof, który pra­cuje z pomocą takich elektronicznych narzędzi, będzie myślał w inny sposób niż ci, którzy pracowali przy zwykłych biurkach, z papierem i ołówkiem, ze stylu- sem i pergaminem albo z papirusem. Będzie wybierał inne problemy i będzie usatysfakcjonowany innymi rozwiązaniami.W przeszłości nawet doniosła nowa technologia prze­twarzania materiałów lub energii rzadko wypierała całkowicie […]