Z OBSERWACJI

Z tych obserwacji wywodziło się uznanie koncepcji obrotów wszechświa­ta, ożywionej natury gwiazd, Arystotelesowskiej teorii formy i materii. Myśliciele zachodnioeuropejscy uznali zegar, a następnie maszynę parową za bardziej inspi­rujące niż uprawiane nadal w ich czasach rzemiosła manualne, pozostając pod wrażeniem jakości me­chanicznie przenoszonego i kontrolowanego ruchu. Mó­wili o świecie zegarowym, w którym nawet zwierzęta były regulowanymi od wewnątrz mechanizmami, a na­wet patrzyli na świat jak na gigantyczną, choć mało wydajną maszynę parową. Dla zrozumienia człowieka Turinga — rzemiosło Grecji i Rzymu (od ery brązu do około piątego wieku po Chrystusie) jest dla nas niemal tak samo interesu­jące jak późniejsza epoka maszyny w Europie Zachod­niej i Ameryce Północnej.