W POGLĄDACH STAROŻYTNYCH

Krótko mówiąc, w poglądzie starożytnych na świat było coś takiego (być może opie­ranie się na niewolnictwie), co sprawiało, że kontes­towali się oni tradycyjnymi źródłami energii i nie skłaniali się, jak późniejsi Europejczycy, ku poszuki­waniom zwiększonej efektywności, wynajdowaniu nowych źródeł energii i, ogólnie, rozszerzaniu kontroli i panowania człowieka nad przyrodą.Rezultatem była prosta, ale elegancka technologia ręki, a nie maszyny. Starożytny rzemieślnik pracował posługując się narzędziami, które były przedłużeniem jego rąk w manipulowaniu materiałami. Nie istniała autentyczna produkcja masowa. Chociaż warsztat garncarski w Atenach mógł zatrudniać siedemdziesię­ciu pracowników, którzy odtwarzali ustalone wzory, każdy garnek nosił do pewnego stopnia ślad ręki, któ­ra go zrobiła.